Nowela Henryka Sienkiewicza, powstała podczas pobytu pisarza w Stanach Zjednoczonych latem 1876 roku. Wersja noweli, która ukazała się drukiem w "Gazecie Polskiej", była ocenzurowana. Po 1950 roku przywrócono jej pierwotny charakter. Porównanie obu wersji ukazuje, jak cenzura, nie tylko zewnętrzna, ale też zaborcza, wewnętrzna i redakcyjna, osłabiły radykalizm społeczny i wymowę utworu. Bardzo ważny dla znaczenia koncepcji utworu był wybór odmiany gatunkowej – szkicu. Szkic jest rodzajem opowiadania o luźnej i częściowo schematycznej konstrukcji, a także o rozbudowanych partiach dygresyjnych i licznych epizodach. Istotną rolę pełni w nich słowo narratora, nierzadko mające cechy publicystyczne.