Tom drugi, część trzecia dzieła „Słowianie Zachodni” omawia następujące tematy: Rozwój cywilizacji Słowiańszczyzny. Północno-Zachodniej. Byt pasterko-rolniczy i przemysłowy. 1. Jedność obyczajów zapewnia jednakowy rozwój społeczny. 2. Gospodarstwo domowe. Pasterstwo. Rolnictwo. Ochodze. Ujazdy. Lgoty. Wole. Granice. 3. Łowiectwo leśne i wodne. 4. Bartnictwo i pszczelnictwo. 5. Ogrodnictwo, sadownictwo, chmielnictwo, winiarstwo. 6. Mielnictwo. 7. Piwowarstwo i miodowarstwo. 8. Rybactwo. 9. Górnictwo. 10. Solewarstwo. 11. Mydłowarstwo. Rzemiosła i Rękodzieła. a) Rzemiosła dla rolnictwa, budownictwa i domowego użytku. b) Wyrób odzieży i obuwia. c) Przeróbka kruszców na rozmaity użytek. d) Wyroby oręża i przyrządów wojennych. Kupiectwo i żegluga: 1. Przebiegi Fenicjan, Greków i Rzymian po Słowiańszczyźnie w kupieckich celach. 2. Targi, goście, żydzi. Handel niewolnikami. 3. Drogi wodne, sprawy po Łabie, Odrze, Wiśle, Warcie z ich dopływami. 4. Żegluga i kupiectwo na Gople. Przystań w Kruszwicy. Mysia wieża. 5. Przerwanie żeglugi na Gople. Przewłoki. Upadek Kruszwicy. Korabniki. 6. Drogi kupieckie i lądowe. 7. Żegluga morska. Korabie słowiańskie. Ważniejsze przystanie i miasta kupieckie na Pomorzu. Piractwo. Towary krajowe i cudzoziemskie, przywozowe i wywozowe. Myto. 8. Miary i wagi. 9. Pieniądze. Wojskowość: 1. Zabezpieczenie granic kraju. Ścieżki i straże pograniczne. Chodowie i stróże. Pograniczne warownie w epoce IX-XII w. Ich położenie i obszar. Warownie przy ujściu Odry i po brzegach morza Słowiańskiego. Sztuka fortyfikacji. Oręże, zbroje i przyrządy bojowe. Pierwotne nazwy wojny: brań i rabratary i woje. Organizacja wojskowa. Ciężary i posługi wojenne. Obrona kraju i wyprawy zagraniczne. Sposób prowadzenia wojny. Przymierza, obrzędy przy zawarciu miru, zakładniki, słabe strony organizacji wojskowej.