Miniprzewodnik Wydawnictwa Bezdroża opisujący najważniejsze atrakcje turystyczne miasta bądź regionu. Poznasz historię miejsca, przeczytasz opisy atrakcji turystycznych i (najważniejsze dla turysty) informacje praktyczne: co warto zobaczyć, gdzie szukać noclegu i jak dojechać w miejsce, którego nie można pominąć zwiedzając okolicę. Zapraszamy na wycieczkę!

Półwysep Helski

Półwysep Helski jest wysuniętym w morze fragmentem lądu, otaczającym Zatokę Pucką. Choć popularnie zwany półwyspem, faktycznie powinno się o nim mówić jako o mierzei, czyli obszarze usypanym przez morskie fale przybrzeżne, tworzącym piaszczystą barierę oddzielającą zalew lub zatokę od morza. Mierzeja Helska jest bardzo nietypowa, gdyż nie tworzy się równolegle do brzegu, a wygięta w kształcie kosy, wchodzi daleko w głąb morza. Jej długość wynosi 35 km, szerokość od 300 m u nasady, poprzez 100 m w najwęższym miejscu, do ok. 3 km na cyplu. Jeszcze 300 lat w miejscu mierzei znajdował się ciąg wysp, które połączyły się ze sobą w wyniku usypywania piasku. Największą atrakcją regionu są piaszczyste plaże po obu stronach półwyspu oraz szczególne warunki do uprawiania windsurfingu. Miejscowości na półwyspie przyjmują latem najwięcej gości spośród całego wybrzeża Bałtyku. To również region niezwykły w punktu widzenia folkloru i tradycji kulturowych. Widać to na pierwszy rzut oka, jako że nazwy stosowane na półwyspie pojawiają w dwóch językach: polskim i kaszubskim.

Cały tzw. Półwysep zasługuje z całą pewnością na miano nietypowej letniej stolicy Polski. Wypoczywają tu wszyscy, poczynając od studentów, na prezydencie kończąc. Ten niezwykły region cieszy się niesłabnącą popularnością od lat 20. XX w., kiedy powstał 44-kilometrowy odcinek kolejowy, łączący wszystkie miejscowości mierzei z Puckiem. Warto też przypomnieć, że półwysep jest, nie bez powodu, częścią Nadmorskiego Parku Krajobrazowego.

Morze - szansa czy zagrożenie?

Mierzei Helskiej nie byłoby bez udziału morza. Przez setki lat fale Bałtyku skutecznie nanosiły kolejne warstwy piasku, które dziś tworzą półwysep. Co ciekawe, na XVII-wiecznych mapach dzisiejsza mierzeja jest jeszcze archipelagiem złożonym z 6 wysp. Niestety, nie wiadomo dlaczego, ale błogosławione działanie morza zostało zahamowane i obecnie obserwujemy proces odwrotny, a więc niszczenie. Już teraz mierzeja w najwęższym miejscu ma zaledwie 100 m! W ostatnich latach Bałtyk stał się gwałtowniejszy. Największym zagrożeniem są wysokie i gwałtowne fale. Pomimo zabezpieczeń i nieustannego umacniania falochronów i wałów morze jest nieokiełznane. Nie raz doszło do sytuacji, że woda zalała część półwyspu, odcinając resztę od stałego lądu. Dodatkowym powodem do zmartwień jest tzw. efekt cieplarniany, który powoduje stopniowe topnienie lodowców i podnoszenie się poziomu wód oceanów i mórz. Jeśli nic się nie zmieni, rezultatem tego procesu będzie nie tylko zalanie Holandii, ale także utrata Półwyspu Helskiego.